Deze 'webweide' is de doorstart van Stieren Top 10 in een nieuwe opzet. De rangordes van stieren aan de hand van fokwaarden worden afgewisseld door stierennieuwtjes, surftips, foto's bij Kees' webweiden, enz. Het nieuwste komt automatisch nummer één. De webmaster houdt zich aanbevolen voor nieuwe tips.  

1  De evolutietheorie 

Charles Darwin maakte 150 jaar geleden de evolutietheorie bekend. Zelf werd hij 50 jaar eerder geboren (12 februari 1909), dus 2009 is in deze een heus Darwin-jaar. De evolutietheorie verklaart hoe dier- en plantsoorten veranderen door jarenlange natuurlijke selectie. Of er niet op een paar miljoen jaar meer of minder gekeken moet worden of dat er maar krap 6.000 jaar beschikbaar was sinds de Schepping, blijft voor veel anders-gelovigen een vraag. Desondanks zijn veel tijdschriften en kranten  met speciale uitgaven en katernen uitgekomen ter ere van Charles Darwin. Fokkers van dieren en veredelaars van planten waren er al eerder en gaven hem ook informatie. Doch zijn jarenlange inspanningen om de fel bestreden evolutietheorie te kunnen publiceren, dwingen tegenwoordig veel respect af met als gevolg een speciaal Darwin-jaar. Lees meer op Wikipedia of Beagle.vpro.nl.   

2  Heidestier 

We blijven nog even in de natuurlijke selectie. Op de foto een stier van het Deense Heideras/Graslandras, succesvol in natuurbeheer. Tja, de natuur is in Nederland iets populairder dan de landbouw. 

De stier is gefotografeerd door Wouter Middelhoven in het natuurgebied Wekeromse Zand, Gelderland.  Meer foto's van dit en andere rassen staan op de Koeienrassen Hyve.

3  Driewegkruising optimaal

Plaats nummer drie is een mooie plaats voor de rotatiekruising: drie rassen is volgens onderzoeker Les Hansen (bron Jubileumboekje RFS) het gunstigst om van het kruisingseffect te profiteren. Het vierde of volgende ras scoort allicht minder voor het fokdoel, terwijl men dan nog maar profiteert van de laatste 12,5% van het kruisingseffect. Het kruisingseffect of heterosis ontstaat als onderling verschillende genen bij  elkaar komen; dan blijft vaak het gunstigste gen actief. Overigens houdt men bij twee rassen meer uniformiteit bij de koeien dan bij drie of meer rassen in het fokplan. Verder moeten genoemde kruisingsschema's nog daadwerkelijk beproefd worden in onderlinge vergelijking op praktijkbedrijven.  

4  Showsucces kent vele vaders

In 2008 kenden de rundveeshows letterlijk vele vaders. De mooist fokkende stier uitzoeken op de fraaie poster van het tijdschrift Holstein International, leverde 19 verschillende vaders van de Grand Champions of Algemene Kampioenen in 19 landen op bij de zwartbonten. De stieren Juror en Allen mogen zich winnaar weten, want zij hebben elk ook een kleindochter via moederskant bij de mooiste 19 koeien in de wereld. Met zoveel vaders mag de showfokkerij zich wel kampioen in de bestrijding van de inteelt noemen, want de meeste Top 10-lijstjes van stieren staan vol met halfbroers. 

De dochter van Juror is Royale uit Frankrijk en de kleindochter is La Elisa 4518 Boss uit Argentinië.

De dochter van Allen is Wilhelmina 369 uit Nederland en de kleindochter is Nailschart Sina Durham uit Japan. 

Voor de andere 17 vaders kan men het beste de poster van Holstein International aanvragen, want dan krijgt men de foto's van de kampioenes bijgeleverd.  

5  RFS 25 jaar  

De niet onpartijdige samensteller van de Stieren Top 10 zet graag de RFS (Rundvee Fokkerij Studieclub) van de Wageningse studenten in het zonnetje. In mijn studietijd hebben de liefhebbers van de rundveefokkerij onder de Wageningse studenten deze club opgericht om samen de beste koeien in het land te kunnen bekijken en eventueel ook te beoordelen in vorm van wedstrijden. Dat was bovendien nuttig om de link tussen wetenschap en praktijk te leggen. 

Nu viert de club hun vijfde lustrum, vandaar nummer vijf in deze Stieren Top 10. In 25 jaar is de groep uitgegroeid tot een organisatie met verschillende meerdaagse, deels internationale excursies, terwijl het beoordelen van de koeien is gebleven. Wel kreeg de algemene bedrijfsvoering in de melkveehouderij meer aandacht dan alleen de fokkerij. Je kan beter het systeem verbeteren dan de koe erop aan willen passen, zo betoogde Bram Bos, een van de sprekers op het feest. Een en ander is natuurlijk alleen mogelijk dankzij de steun van de overkoepelende Studievereniging "de Veetelers".    

4  DNA-fokwaarden - bron Veeteelt, 2009 februari 1     

Het Amerikaanse stamboek publiceerde als eerste ter wereld een fokwaardenlijst op grond van DNA-informatie. Bij deze de Top 3 op Net Merit van de USDA.

Nr. 

1          

2            

3    

918 

914

854

Badger-Bluff Fanny Freddie 

Mr. Regalcreek Shot Al

Brigeen Russell

O-Man

Shottle

Mac

7 England-Schill Deann is 'stier van de week' 

England-Schill Deann is de 'Stier van de week'  in de HI-Online Newsletter van 28 januari 2009. Met 2.000 dochters uit zijn fokperiode kwam hij als 9-jarige stier binnen in de Amerikaanse TPI, bij de bovenste 25 plaatsen. De TPI-lijst is wereldwijd toonaangevend, zozeer dat KI Alta voortaan alleen nog in de VS zijn stieren wil testen, zodat die alleen in de TPI-lijst komen.  De online-nieuwsbrief  kan aangevraagd worden bij Holstein International.  

8  Hipste koeienras op Hyves 

Op de Boeren Hyve stemden 69 personen voor de zwartbonte Holstein als hipste ras volgens de stand op 7 februari 2009. Bekijk de Hipste Koeienras Poll, er kan nog gestemd worden door Hyves-leden. 

9  Nieuwkomers fokwaarden - Nederland Zwartbont Holstein, januari 2009     

De hoogste binnenkomer is meteen nummer 1, een zogenaamde late Jocko-zoon (bron Veeteelt, januari 1/2).      

10  Miljonairs 

Verschillende stieren produceerden al 1.000.000 doses sperma. Genoeg om dus 1.000.000 koeien een keer mee te bevruchten. Overigens zegt dat niet dat de koeien dan ook drachtig worden. In de deze tijden van hoge productie van melk (en ook sperma) lijkt 50% al mooi.

Bij ABS Global hebben End-Road Boliver en Penn-England Garrison juist de miljoen dosis sperma bij elkaar gesprongen bij de aanvang van het jaar 2009. Eerder bleken bij deze KI-organisatie de stieren Die-Hard, Roy, Convincer en Southwind al zo productief (bron Veeteelt en Holstein International).

Kian is de nieuwste miljonair bij de fokkerijgroep CRV (voorheen CR-Delta of Holland Genetics) sinds december 2008. Hij is ook de eerste roodbonte stier, die deze mijlpaal overschrijdt. Lees het bericht van CRV. Kian heeft bovendien 25 procent MRIJ-bloed.

De andere zeven miljonairs van CRV zijn: Olympic, Grandprix, Lord Lily, Cash, Jabot, F16 en Sunny Boy. De stieren zijn alle van het  Holstein-ras, maar Kian, F16, Cash en Sunny Boy voeren ook FH-bloed. 

Volgens modieus gebruik zou men over megastieren spreken, maar het begrip mega raakt uit de gratie sinds de megastallen de wind tegen hebben. De megastal kan eventuele hinder van de veehouderij voor het milieu  tegengaan door de dieren op grote bedrijven bijeen te brengen, zodat met de nieuwste inzichten en technieken gebouwd kan worden. Doch tegen de megastallen kwam juist extra protest, want de burgers zien de kooien liever in de wei dan in industriële complexen en de direct omwonenden vrezen juist meer overlast.  

11  Nieuwkomers fokwaarden - Nederland Roodbont Holstein, januari 2009  

De roodbonte miljonair is ook als stiervader niet te kloppen door andere roodbonte stieren (bron Veeteelt, januari 1/2).   

12  Koekalf op bestelling   

Afgelopen jaren kwam het sperma-sexen in ruime mate beschikbaar voor de gewone veehouders (onder de naam bij SiryX bij CRV). Wel blijft er nog 10 procent kans op stierkalfjes en is dit sperma duurder, mede omdat van een sprong sperma veel minder doses gemaakt kunnen worden. De meeste kalfjes worden nog verwekt met gewoon sperma.     

13  Boeren-Tevredenheids-Cijfer  (Bron FHRS, december 2008)   

boeren

Meer dan 90 dochters

FH (Origineel Fries Hollands ras), hoogste BTC

FH, meeste dochters

14  DNA-selectie

Het selecteren op merkers in het DNA (genomic selection) kwam eveneens beschikbaar voor de praktijk. Van jonge stieren kan nu met grotere betrouwbaarheid de fokwaarde geschat worden dan vroeger. De betere proefstieren verdienen dan ook een nieuwe naam een een royaler gebruik dan voorheen.   Bij CRV heten deze stieren InSire-stieren, die beschikbaar kwamen sinds september 2008. 

15  Nieuwe fokwaarden - Roodbont Holstein, januari 2009 

De roodbonte miljonair blijft ook in fokwaarde niet te kloppen door andere roodbonte stieren, afgaande op de NVI-fokwaarde (bron Veeteelt, januari 1/2).    

17  Natuurlijke fokkerij 

Veel consumenten en boeren vinden alle technieken en cijfers maar niks. Het Netwerk Stier bij de Koe kent al ongeveer 120 deelnemers die meer of minder met eigen stieren fokken. Hierbij zitten ook de FH-fokkers die werken met het systeem van Fundament-fokkerij (jaarlijks een groepje jonge stieren van het eigen bedrijf weer op het eigen inzetten als dekstier of via ingevroren sperma). Lees meer op www.natuurlijkefokkerij.nl.  

18  Nieuwe fokwaarden - Zwartbonte Holstein stieren, buitenland, januari 2009  

Van elk land mag de hoogste stier in NVI meedoen in deze lijst (bron Veeteelt, januari 1/2).   

20  Nieuwe fokwaarden - Nederland Zwartbont Holstein, januari 2009 

Bij de absolute top vullen de drie grootste KI-organisaties het erepodium van de NVI-fokwaarden bij zwartbont (bron Veeteelt, januari 1/2)